تاکنون بارها درباره اهمیت خواب کافی و مناسب صحبت شده است، اما حالا پژوهشگران در مطالعهای نشان دادهاند که خواب کافی میتواند در کاهش سرعت پیری مؤثر باشد. محققان ادعا میکنند که این مطالعه اولین نمونه در نوع خود بوده که خواب و رابطه آن با پیری بیولوژیکی را اندازهگیری کرده است.
گروهی از دانشمندان دانشگاه آگوستا در جورجیای آمریکا میگویند افرادی که الگوهای خواب نامنظمی دارند، نسبت به کسانی که شبها منظم و بهقدر کافی میخوابند، سن بیولوژیکی بالاتری دارند. آنها در آزمایشی روی بیش از ۶۰۰۰ نفر، به این یافتهها دست پیدا کردهاند.
محققان در این پژوهش به شرکتکنندگانی که میانگین سنی آنها ۵۰ سال بود، به مدت چهار تا هفت روز دستگاه ردیاب خواب بستند تا میزان خواب و دیگر نشانگرهای مربوطه را بررسی کنند. شرکتکنندگان همچنین به پرسشنامهای درباره عادتهای سبک زندگی خود پاسخ دادند.
تأثیر خواب کافی و منظم بر سن بیولوژیکی و پیری
دانشمندان برای ارزیابی سن بیولوژیکی افراد، نمونه خون آنها را تحلیل کردند تا از نشانگرهایی مثل سطح کلسترول و بیماریهایی مثل دیابت و مشکلات کلیوی آگاه شوند. در این تحقیق حدود ۶۵ درصد از افراد هر شب بین ۷ تا ۹ ساعت و ۱۶ درصد کمتر از ۷ ساعت میخوابیدند. ۱۹ درصد نیز بیشتر از ۹ ساعت میخوابیدند.
مشاهدات دانشمندان نشان داد که شرکتکنندگان بهطور میانگین در آخر هفتهها ۷۸ دقیقه بیشتر میخوابند. همچنین هر شب زمان رفتن به رختخواب آنها تنها حدود ۶۰ دقیقه عقب یا جلو میافتد. دانشمندان متوجه شدند کسانی که در مقایسه میان روزهای هفته و آخر هفته، بیشترین اختلاف را از نظر زمان رفتن به رختخواب و مدتزمان خوابیدن داشتند، بیشترین سن بیولوژیکی را هم داشتند.
محققان دریافتند کسانی که برنامه خواب بیقاعدهتر و انعطافپذیرتری داشتد، سن بیولوژیکیشان ۹ ماه بیشتر از کسانی بود که بهطور منظم میخوابیدند. دانشمندان میگویند: «ما متوجه شدیم که تغییرات بزرگتر در برنامه خواب، تلاش بیشتر برای جبران خواب، بینظمی در خوابیدن و اختلاف بالاتر در برنامه خواب در روزهای هفته و آخر هفتهها، با افزایش سن بیولوژیکی ارتباط دارد.»
دانشمندان میگویند این پژوهش از رابطهای میان الگوهای خواب و زندگی طولانی و سالم نیز خبر میدهد: «از آنجایی که تغییر برنامه خواب روزانه یک مؤلفه رفتاری قابل اصلاح است، یافتههای ما نشان میدهد که مداخله بهمنظور افزایش نظم در الگوهای خواب میتواند رویکردی نوین برای افزایش طول عمر سالم باشد.»
نتایج این تحقیق در مجله Sleep Health منتشر شده است.